Aandacht voor het verleden én blik op de toekomst tijdens het NP Onderwijs Kennisfestival
Op 9 oktober kwamen 400 docenten, onderzoekers, beleidsmakers, teamleiders, vertegenwoordigers en ondersteuners uit het mbo, hbo en wo samen in de Rijtuigenloods in Amersfoort om te reflecteren op de coronaperiode in het onderwijs en het Nationaal Programma Onderwijs.
“Ik zie hoe hard u heeft gewerkt. Onder hele moeilijke omstandigheden heeft u het beste ervan gemaakt. Alles deed u voor de leerprestaties en het welzijn van uw studenten.” Met deze woorden opende minister van OCW Eppo Bruins het NP Onderwijs Kennisfestival. Tijdens de dag stond de vraag centraal: wat is geleerd van de coronaperiode in het onderwijs en onderzoek en van het Nationaal Programma Onderwijs? En hoe brengen we deze lessen en opbrengsten verder?
Studenten aan het woord
In een gesprek met de directeur NP Onderwijs Henrike Karreman deelden studenten studentvertegenwoordigers van het ISO en JOB MBO hoe zij de coronaperiode hebben ervaren en onderstreepten ze het blijvende belang van investeren in studentenwelzijn en digitale ondersteuning. Kayleigh El Chab, voorzitter van JOB MBO: "Het is belangrijk om structureel te investeren in studentenwelzijn, omdat de mentale gesteldheid van studenten nog steeds aandacht vraagt."
Een gezonde leeromgeving
Hoogleraar Neuropsychologie Erik Scherder zette aan het denken over hoe een ‘verrijkte omgeving’ met beweging, kunst en cultuur bijdraagt aan studentenwelzijn en leerprestaties. Beweging, kunst en cultuur zorgen voor gezonde en weerbare hersenen, waardoor ook het aanleren van andere vaardigheden (ook basisvaardigheden als taal en rekenen) gemakkelijker wordt.
Docent en schrijver Ismail Aghzany sprak met studenten over hoe je hen het beste kunt bereiken, zeker als dat lastig gaat, en daarbij werden mooie persoonlijke verhalen gedeeld.
Een impressie van de dag
Kon je er niet bij zijn? Een videocrew maakte een korte sfeerimpressie van de dag met enkele highlights uit lezingen. Ook interviewden zij bezoekers over hún belangrijkste geleerde lessen.
Logo Nationaal Programma Onderwijs verschijnt in beeld.
*Muziek speelt op de achtergrond*
Liesbeth Staats – Dagvoorzitter:
De coronacrisis had ontzettend veel impact op de sector onderwijs en ik vergeet ook nooit meer de leraren die er dan, ondanks alles, toch iedere dag iets van probeerden te maken.
Jenny Boskamp – Teamleider welzijn Haagse Hogeschool:
Ik denk dat wij hebben onderschat hoe ingewikkeld het is om als jongvolwassene zo er alleen voor te staan. En dat we daar nu veel meer begrip voor hebben, dat het veel meer zichtbaar is, gewoon het gesprek aan gaan en eens vragen van: hoe gaat het met je? Maar ook andere studenten in te zetten om te praten over problematiek, peer to peer initiatieven, dat zijn echt wel lessen die wij geleerd hebben.
Eppo Bruins – Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap:
Ik ben blij om hier samen met u te zijn. Onder hele moeilijke omstandigheden heeft u het beste ervan gemaakt. Alles deed u voor de leerprestaties en het welzijn van uw studenten. Gesteund door dat NPO geld, werd het een experiment dat ons toch wel heel veel heeft geleerd.
Nicole van Aar – Rolhouder studiebegeleiding:
Vooral die flexibiliteit, deels online, deels fysiek, en ik denk dat dat een hele mooie mix is waar we echt veel meer mee kunnen.
Jeremy Karrenbelt – Docent Avernus:
Dus die interactieve lessen die ze noodgedwongen online hebben moeten doen, dat wordt nu ook nog wel gewoon fysiek tijdens de lessen nog wel gebruikt.
Mara Lammerdin – Docent Informatica Hogeschool Inholland:
Soms is het handig voor kleine kleine gesprekken, even tussendoor, dat het laagdrempelig kan, maar voor het echte contact moet je in dezelfde omgeving zijn, denk ik.
Spreker workshop 1:
Wij wilden eigenlijk echt een plek creëren die zo laagdrempelig is, waar je even mag zijn en ook even op de pauzeknop mag drukken.
Spreker workshop 2:
Dus iets toevoegen, of het een theatervoorstelling is of een wandeling, het derde element toevoegen zorgt ervoor dat onze ontmoeting dus ook op een andere manier gebeurt.
Margreet van Oudheusen – Changemaker studentenwelzijn:
Dat gevoel van verbondenheid is heel belangrijk. Ik hoorde net van een docent die zei: ik ben met mijn studenten naar het café gegaan en daar hebben we feedbackgesprekken gedaan, superleuk.
Erik Scherder – Hoogleraar neuropsychologie:
Hoe ongelooflijk geweldig is dat geweest, dat u er alles aan deed om die netwerken een kans te bieden. Dus juist andere dingen doen. Prikkel die neuronen met kunst en cultuur, met bewegen, met muziek, dan zie je dat rekenen en taal waarschijnlijk nog een veel grotere kans krijgt.
*Muziek speelt*
Spreker workshop 3:
We hebben een vraag beantwoord over het buddy-systeem, omdat een instelling graag een eigen buddy-systeem wilde opzetten maar zich afvroeg hoe dat eigenlijk in zijn werk ging.
Spreker workshop 4:
De vraag was: redden we het in onze economie, in onze bedrijven nog? In het onderwijs? Onze economie staat nog recht overeind.
Spreker workshop 4:
Wat heeft daar het verschil in gemaakt?
Spreker workshop 5:
Vooral blijven praten op de momenten dat er een check-in momentje was met docenten.
Spreker workshop 6:
Hoe gaat het bij jou nou, en wat kan jou nou helpen?
Yvonne Sipma – Zorgcoördinator mbo/ Remedial teacher vmbo:
Wat ik van die coronaperiode heb meegekregen was dat als ik een leerling wilde spreken ging dat normaal op school zonder de ouders, en deze keer zaten de ouders gewoon op de bank.
Jeremy Karrenbelt – Docent Avernus:
Ik heb ook wel gehoord van: goh, ergens vind ik het stiekem ook weer fijn dat ik naar school kan, want vanuit bed kon ik heel makkelijk de les volgen met de camera uit en dan heb ik niet zoveel opgeslagen. Dus ze waren blij dat ze elkaar weer konden ontmoeten, maar ze waren ook blij om weer naar school te kunnen om dingen te leren.
*Muziek speelt kort*
*Applaus*
*Rustige beat klinkt kort*
Logo Nationaal Programma Onderwijs verschijnt in beeld.
Inspiratie uit de praktijk
Tijdens vele praktijksessies deelden onderwijsinstellingen geleerde lessen en opbrengsten uit de coronaperiode en het Nationaal Programma Onderwijs. Zo vertelde de Vrije Universiteit over het samenwerkingsverband Caring Universities, en benadrukten ze het belang van (inter)nationale samenwerking voor betere dienstverlening en onderzoek op het gebied van studentenwelzijn.
ROC Mondriaan versterkte met behulp van het NP Onderwijsgeld de begeleiding van studenten naar een werkplek, en sprak tijdens een sessie over het belang van het opbouwen van het zelfvertrouwen van studenten door hen – naast goede begeleiding – ook voldoende ‘zelfregie’ over hun proces te geven.
De kracht van het onderwijs
Tijdens de afsluitende paneldiscussie sprak Henrike Karreman over de hoopgevende kracht van docenten en studenten, MBO Raad-voorzitter Adnan Tekin benadrukte het belang van taboedoorbreking rond studentenwelzijn en Vereniging Hogescholen-voorzitter Maurice Limmen uitte bewondering voor de creatieve oplossingen die docenten tijdens de crisis vonden. Henrike Karreman: "De veerkracht die het onderwijs in zich heeft, zowel de docenten als de studenten. Dat vind ik heel hoopgevend."
Aanloop naar de evaluatie
Het NP Onderwijs Kennisfestival maakt onderdeel uit van de evaluatie van het Nationaal Programma Onderwijs voor het mbo, hbo en wo. Inzichten vanuit de sessies en de bijdragen van deelnemers worden meegenomen in het evaluatie-onderzoek. De evaluatierapportage verschijnt in 2025. Instellingen in het mbo, hbo en wo hebben nog tot eind 2024 om de NP Onderwijsmiddelen uit te geven.